Komunikacja jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. To szeroko rozumiana wymiana informacji a także uczuć, to dyskusja i argumentacja. Proces komunikacji powinien przebiegać w dwóch kierunkach: nadawca przekazuje komunikat, odbiorca go przyjmuje, a jego reakcja jest z kolei informacją zwrotną do nadawcy. Komunikacja buduje zaufanie i ułatwia kontakty międzyludzkie.
Opieka nad starszą osobą to również umiejętność rozmawiania, a przede wszystkim słuchania tego, co senior ma do powiedzenia. Płynna wymiana komunikatów, między opiekunką a podopiecznym buduje więź, która jest podstawą zaufania i bezpieczeństwa.
Czasami kontakt z osobą chorą może być niezwykle trudny. Nasz podopieczny może być rozżalony, zgorzkniały i nieufny.
Rodzaje komunikacji:
Komunikację dzielimy na dwa rodzaje:
- Komunikację werbalną – czyli słowną; to wyrażanie myśli, intencji, uczuć, oraz przekazywanie informacji za pomocą słów w formie mówionej lub pisanej.
- Komunikację niewerbalną – czyli mowę ciała; to wyraz twarzy, mimika, gestykulacja, postawa ciała, brzmienie głosu, kontakt wzrokowy.
W stosunkach międzyludzkich obie te formy występują jednocześnie i muszą ze sobą współgrać, aby komunikacja była skuteczna.
Jak komunikować się z osobami starszymi:
- Najważniejszy jest szacunek, współodczuwanie, empatia do drugiego człowieka;
- Bardzo ważne jest stworzenie atmosfery wzajemnego zaufania, aby nasz podopieczny poczuł się bezpieczny;
- Nie wolno krytykować, nalegać na rozmowę, wydawać polecenia, zawstydzać naszego podopiecznego;
- Należy uważnie słuchać, utrzymywać kontakt wzrokowy, być wyrozumiałym i cierpliwym, mówić wolno i wyraźnie;
- Jeżeli podopieczny słyszy lepiej na jedno ucho, należy mówić właśnie do tego ucha;
- Jeśli podopieczny nie słyszy w ogóle, należy porozumiewać się z nim pisemnie, używając dużych, wyraźnych liter;
- Podczas rozmowy należy śledzić mimikę twarzy i grę ciała podopiecznego. Często gdy cierpi, zaciska pięści, ma blady wyraz twarzy;
- Należy stworzyć odpowiednie warunki do rozmowy, starać się unikać hałasu i nadmiaru bodźców generowanych, np.: przez włączony telewizor czy radio.
- Okazywać ciepło i sympatię, życzliwie się uśmiechać;
- Używać prostych słów, zrozumiałych dla tej osoby, dopasować do niej słownictwo;
- Powinno się mówić wolno, krótkimi zdaniami, wyraźnie wymawiając poszczególne słowa, a czasami powtarzając dane zdanie czy słowo tak długo, aż opiekunka uzna że została zrozumiana;
- Jeżeli podopieczny jest agresywny, dać mu czas na ochłonięcie, odwróć uwagę od drażliwego tematu, nie robić nic na siłę – zostawić go w bezpiecznym miejscu, powróć do rozmowy w dogodnej chwili;
- Zadawać proste pytania, starać się nie przyśpieszać odpowiedzi i nie podsuwać gotowych odpowiedzi;
„