W powszechnej opinii problem uzależnienia od używek przypisuje się osobom młodym. Tymczasem dane dotyczące seniorów również są alarmujące. Ponad 10% kobiet i ponad 15% mężczyzn po 65 roku życia uzależnionych jest od alkoholu. Seniorzy sięgają także po papierosy i narkotyki. Trudno ocenić ilu z nich uzależnionych jest od leków nasennych i przeciwbólowych, ale lekarze są zgodni, takich osób jest coraz więcej.
Dlaczego seniorzy stosują używki?
Trudno jednoznacznie określić jakie czynniki decydują o tym, że osoby starsze uzależnione są papierosów, alkoholu czy narkotyków. Można przypuszczać, że składa się na to kilka rzeczy. Po pierwsze, seniorzy, którymi zajmują się opiekunki, to często osoby, które dorastały w czasach powojennych – czasach, kiedy używki były nie tylko powszechne, ale i modne. Co więcej, nikt nie mówił o ich wpływie na stan zdrowia. Picie alkoholu, palenie papierosów i sięganie po narkotyki było normalne traktowane zupełnie naturalnie. Część dzisiejszych seniorów uzależniła się więc jeszcze w młodości, a z nawyków, także tych złych, trudno zrezygnować.
Niektórzy seniorzy uzależnili się dopiero wtedy, gdy zaczęli podupadać na zdrowiu. Psychologowie podkreślają, że proces starzenia się jest bardzo trudny dla seniora i bardzo łatwo popaść w tym okresie w nałogi, które są ucieczką i pozwalają zapomnieć o tym, co trudne i bolesne. O pogarszającym się stanie zdrowia, zmniejszającej się sprawności, odchodzeniu bliskich i samotności.
Uzależnienie to nie tylko używki
W domach swoich podopiecznych opiekunki znajdują papierosy, alkohol a nawet narkotyki. I choć większość seniorów zdaje sobie sprawę z negatywnego wpływu na używek na stan zdrowia, trudno im podjąć walkę z uzależnieniem. Często powtarzają, że skoro przeżyli tyle lat, to teraz bez sensu jest rezygnować z tego, co choć szkodzi zdrowiu, to daje chwilę przyjemności.
Seniorzy często uzależnieni są też od leków – najczęściej przeciwbólowych i nasennych. Bardzo trudno jest określić gdzie przebiega granica między faktycznymi potrzebami wynikającymi ze stanu zdrowia podopiecznego, a uzależnieniem. Trudno to ocenić nie tylko opiekunkom, ale także rodzinie i lekarzom.
Warto pamiętać, że uzależnić się można praktycznie od wszystkiego, np. od cukru czy telewizji. Takie uzależnienia też się seniorom zdarzają.
Uzależniony senior – co robić?
Jeśli podejrzewasz, że twój podopieczny popadł w nałóg, porozmawiaj z jego rodziną i lekarzem. Niektóre uzależnienia mogą być stosunkowo niegroźne (np. uzależnienie od oglądania telewizji) i z racji zaawansowanego wieku podopiecznego nie warto z nimi walczyć. Inne natomiast mogą prowadzić do pogorszenia stanu zdrowi, a nawet śmierci. Alkohol, nikotyna i narkotyki mogą być bardzo niebezpieczne, zwłaszcza gdy wejdą w rekcję z lekami. Jeśli zauważysz, że senior sięga po używki, koniecznie poinformuj o tym jego lekarza, który pomoże zorganizować pomoc dla podopiecznego.
Uzależnienia – co mogę zrobić sama?
Trudno efektywnie pomóc osobie, która popadła w nałóg, kiedy nie jest się specjalistą od uzależnień. Trzeba jednak wiedzieć, że każda uzależniona osoba potrzebuje wsparcia i zainteresowania ze strony najbliższych. Obecność i poświęcony seniorowi czas pomogą skupić się na sprawach innych niż używki. Jako opiekunka, a więc osoba od której podopieczny jest przynajmniej w pewnym stopniu uzależniony, możesz też odciąć lub ograniczyć dostęp do używek. To z całą pewnością pozytywnie wpłynie na stan zdrowia seniora.
„