Udar, wylew i zawał to stany chorobowe, które stanowią bezpośrednie zagrożenie życia. Od tego jak szybko pacjentom z tymi przypadłościami zostanie udzielona pomoc medyczna, zależy to czy przeżyją oraz z jakimi skutkami będę musieli się oni mierzyć. Rozpoznanie pierwszych symptomów zawału serca, udaru mózgu i wylewu krwi do mózgu nie jest trudne, jeśli zna się objawy i potrafi je interpretować. Ta wiedza ratuje życia.
Udar – co to takiego?
Udarem mózgu najczęściej nazywamy stan, w którym dochodzi do niedokrwienia, a tym samym niedotlenia mózgu, mamy wtedy do czynienia z tzw. niedokrwiennym udarem mózgu, który stanowi około 4/5 wszystkich udarów. Główną przyczyną udarów jest miażdżyca, choroba, którą powoduje nadmiar cholesterolu we krwi. Cholesterol odkłada się w żyłach w postaci tzw. blaszek miażdżycowych, blaszki „zapychają” żyły, uniemożliwiając krwi swobodny przepływ przez nie, wskutek czego dochodzi do zatoru. Jeśli zator ten ma miejsce w tętnicy mózgowej, do tej części mózgu krew przestaje docierać lub dociera jej za mało.
Udar mózgu – objawy
Objawy udaru mózgu bywają różne i zależą od tego, jaka część mózgu przestała być zaopatrywana w krew. Jeśli niedotleniona została część mózgu odpowiedziana za mowę, to pacjent będzie miał problemy z mową, jeśli za widzenie, pacjent będzie miał problemy ze wzrokiem.
Do najczęstszych objawów udaru należą:
– zaburzenia widzenia, zazwyczaj w jednym oku
– problemy z utrzymaniem równowagi i koordynacją ruchów
– osłabienie mięśni twarzy, opadanie kącika ust
WAŻNE: Jeśli podejrzewasz u podopiecznego udar, poproś go, żeby się uśmiechnął. Jeśli wystąpił udar, uśmiech będzie niesymetryczny, senior będzie uśmiechał się tylko jedną stroną twarzy.
– niedowład jednej strony ciała (pacjent ma trudności z poruszaniem jedną ręką lub jedną nogą)
– niedowład mięśni gardła i języka (niewyraźna mowa, problemy z połykaniem),
– bardzo silny ból głowy
Objawy udaru mogą przypominać stan upojenia alkoholowego, pacjent z udarem zachowuje się jak pijany.
Podejrzenie udaru – co robić?
Udar jest bezpośrednim stanem zagrożenia życia, nie ma domowych sposobów na poradzenie sobie z tą sytuacją, konieczne jest wezwanie karetki. Jeśli podejrzewasz udar, koniecznie zadzwoń na numer alarmowy, poinformuj konsultanta o objawach, które dostrzegasz. Wizyta u lekarza rodzinnego nie zastąpi pomocy szpitalnej.
Zawał serca
Mechanizm zawału serca przypomina ten opisany wyżej i ma takie same przyczyny. W przypadku zawału serca dochodzi jednak do niedrożności tętnicy doprowadzającej krew do serca. W wyniku takiej niedrożności część serca przestaje być zaopatrywana w krew.
Objawy zawału
Najczęstszym objawem zawału jest silny ból w klatce piersiowej, promieniujący w stronę gardła. Może mu towarzysz lęk i trudności z oddychaniem. Pacjenci często mają poczucie, że umierają. Podczas zawału mogą wystąpić także inne objawy, np. ból brzucha, mdłości, a nawet wymioty.
Zawał serce – postępowanie
Tak, jak w przypadku udaru serca jedynym słusznym postępowaniem jest wezwanie karetki pogotowia. Pacjent z zawałem wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej, której można udzielić wyłącznie w szpitalu. Wizyta lekarza domowego nie przyniesie w tym wypadku żadnych korzyści. Dlatego jeśli twój podopieczny lub ktokolwiek inny ma objawy zawałowe, natychmiast dzwoń na numer alarmowy.
Wylew krwi do mózgu
Wylew krwi do mózgu to jeden z rodzajów udarów mózgu, nazywany udarem krwotocznym. W odróżnieniu od udaru niedokrwiennego, wylew występuje w około 1/5 przypadków. Ta nazwa dość dobrze opisuje mechanizm takiego udaru, w skutek „zapchania” żyły dochodzi wtedy bowiem do pęknięcia ściany tętnicy mózgowej i wylania się krwi do mózgu. Krew nie tylko przestaje docierać do części mózgu, ale w dodatku podnosi ciśnienia wewnątrzczaszkowego, co zaburza pracę całego mózgu.
Objawy wylewu
Objawy udaru krwotocznego są takie same jak objawy udaru niedokrwiennego. Wylew charakteryzuje się jednak zazwyczaj cięższym przebiegiem, zdecydowanie częściej prowadzi do śmierci i trwałej utraty zdrowia.
Co ważne objawy udaru mogą pojawić się na jakiś czas, potem ustąpić i powrócić ponownie, najczęściej w ciągu 24 godzin. Pomoc lekarską należy wezwać od razu po ich wystąpieniu, nie czekając na to, aż objawy ustąpią. Jeśli objawy ustąpią do czasu przyjazdu karetki nie należy rezygnować z pojechanie do szpitala.