Udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub globalnych zaburzeń czynności mózgu, trwające dłużej niż 24 godziny i wynikające z przyczyn naczyniowych. Innymi słowy: w większości wypadków udar wywołany jest zamknięciem tętnicy doprowadzającej krem do mózgu, przez zakrzep lub zator. Rzadziej przyczyną jest pęknięcie naczynia krwionośnego i wylew krwi do mózgu.
Udar mózgu występuje głównie u osób starszych, około 70 roku życia, ale bardzo często spotyka również osoby młodsze, po 40 – 45 roku życia. Jest to choroba bardzo poważna i niebezpieczna. W Polsce co roku udar mózgu dosięga ok. 70 tys. osób, z czego aż 30 tys. umiera w ciągu miesiąca.
Objawy udaru mózgu:
Najczęściej spotykanymi objawami udaru mózgu są:
- Trudności w wypowiadaniu słów, zaburzenia mowy, niewyraźne mówienie;
- Silne bóle głowy, zawroty, nudności, zaburzenia świadomości, zaburzenia równowagi;
- Drętwienie w obrębie jednej połowy ciała (także paraliż);
- Krótkotrwałe zaburzenia widzenia w jednym lub w obu oczach;
- Zaburzenia połykania;
Rodzaje udaru mózgu:
- Udar krwotoczny – występuje, gdy w mózgu pęknie naczynie krwionośne i wydobywająca się krew uszkadza jego tkanki. Początek udaru krwotocznego poprzedza zwykle silny ból głowy, wymioty i drgawki. Najczęściej dochodzi do obrzęku mózgu.
- Udar niedokrwienny – przyczyną niedokrwienia jest najczęściej znaczne zwężenie lub zamknięcie światła naczynia doprowadzającego krew do określonego obszaru mózgu. Przyczyną może być zakrzep lub zator. Udar niedokrwienny często poprzedzają bóle i zawroty głowy. Czasem towarzyszy im przejściowy niedowład rąk lub nóg, trudności w mówieniu.
Przyczyny udaru mózgu:
Wśród podstawowych czynników ryzyka udaru lekarze wymieniają: otyłość, papierosy, cukrzycę, nadciśnienie, palenie tytoniu, alkoholizm, brak aktywności fizycznej, zespół bezdechu sennego, stosowanie amfetaminy, kokainy a także płeć oraz wiek.
Wszystkie wymienione wyżej czynniki decydują nie tylko o podatności na zachorowanie, ale także o przebiegu choroby i związanych z nim możliwościach leczenia.
Leczenie osoby po udarze mózgu:
Jeżeli nasz podopieczny dostanie udaru mózgu należy bezzwłocznie zawieść go do szpitala a najlepiej wezwać pogotowie ratunkowe. Tam lekarze wykonają choremu szereg badań, które pozwolą określić rodzaj oraz przyczyny udaru. Pacjent dostanie określone dawki leków a także rozpocznie rehabilitację, którą będzie kontynuować w domu.
Bardzo ważnym elementem terapii jest właśnie rehabilitacja. Domowa ćwiczenia, ich przebieg, zakres i intensywność, może warunkować to w jakim stopniu pacjent odzyska sprawność. Opiekunka powinna przede wszystkim pomóc pacjentowi w odzyskaniu umiejętności pozwalających na realizację czynności życia codziennego.
Opiekunka powinna używać prostych zdań, przekazywać informację tyle razy, aż będzie ona zrozumiana, podczas rozmowy patrzeć na chorego, mówić wolno i wyraźnie, aby odbiorca rozpoznał znaczenie wyrazów, namawiać do ćwiczeń mowy.
Szczególnie ważne jest wspieranie emocjonalne zarówno chorego, jak i jego rodziny; okazywanie zrozumienia, życzliwości, empatii i chęci pomocy.
„