Bezsenność u osób starszych występuje bardzo często. Na problemy ze snem narzekają już 50latkowie. Szacuje się, że około 20% 50latków budzi się w nocy i nie może zasnąć. Im starszy pacjent, tym bezsenność dokucza częściej. A bezsenna noc seniora, to bezsenna noc także dla opiekunki.
Przyczyny bezsenności
Przyczyn bezsenności jest wiele. Częstą i stosunkowo łatwą do wyeliminowania przyczyną bezsenności jest zła higiena snu. Czasem wystarczy zmiana nawyków, aby senior zaczął spać lepiej. Niestety czasem przyczyna bezsenności związana jest bezpośrednio z przypadłościami, na które cierpi podopieczny. Ze snu potrafi wyrwać praktycznie każda choroba. Seniorzy nie śpią z powodu bóli kręgosłupa i stawów czy duszności związanych z chorobami układu oddechowego. Budzi ich wysokie ciśnienie czy kołatanie serca. Spać nie pozwalają też mniej poważne, jednak nie mniej dokuczliwe dolegliwości, takie jak bolesne skurcze mięśni, zgaga czy świąd skóry. Bezsenność to także jeden z objawów chorób psychicznych, takich jak depresja czy stany lękowe, często towarzyszy też chorobom wywołującym stan zapalny, zwłaszcza reumatoidalnym, autoimmunologicznym i endokrynologicznym. Na szczęście z bezsennością można walczyć, choć nie zawsze udaje się ją pokonać.
Na zdrowy sen
Aby poprawić jakość snu seniora często wystarczy zadbać o higienę snu. Osoby starsze mało śpią w nocy, bo są nieaktywne fizycznie i ucinają sobie drzemki w ciągu dnia. Na jakość snu ma również wpływ dieta. Aby zapewnić seniorowi (i sobie)zdrowy sen, wprowadź kilka prostych zasad:
– ogranicz drzemki w ciągu dnia i staraj się tak aktywizować seniora, aby nie drzemał popołudniami, jeśli senior jest mobilny, zachęcaj go do spędzania czasu poza łóżkiem, najlepiej byłoby, gdyby łóżko służyło wyłącznie do spania;
– jeśli jest to możliwe, zapewnij seniorowi ruch, najlepiej na świeżym powietrzu, często wystarczy krótki spacer, podopieczny musi mieć szasnę na fizyczne zmęczenie się;
– zadbaj o dietę, serwuj seniorowi lekkostrawne posiłki, obciążony układ pokarmowy utrudnia zasypianie, przyczyną bezsenności może być też zgaga, nie podawaj seniorowi napojów zawierających kofeinę (kawa )i teinę (herbata), substancje te działają pobudzająco, zamiast nich zaproponuj napary ziołowe, np. napar z melisy;
– przed snem koniecznie wietrz sypialnię podopiecznego;
– pamiętaj, że relaksująca kąpiel ułatwia zasypianie.
Szukaj pomocy u lekarza
Czasem przestrzeganie powyższych zasad nie wystarcza. Bezsenność powodowana przez choroby czy ból nie daje się zwalczyć dostępem do świeżego powietrza czy zmianą nawyków żywieniowych. Jeśli twój podopieczny nie śpi w nocy, koniecznie powiedz o tym jego lekarzowi. Może potrzebna będzie zmiana przyjmowanych przez niego leków, włączenie silniejszych leków przeciwbólowych lub podawanie preparatów ułatwiających zasypianie. Jest szansa, że wspólnie z lekarzem ustalicie przyczynę bezsenności, a wtedy będzie można ją wyeliminować.
Senior nie śpi, Ty możesz
Pamiętaj, że sam fakt, że twój podopieczny nie śpi, nie obliguje Cię do tego, abyś Ty również nie spała. Oczywiście senior może wymagać twojej pomocy w nocy, ale twoim zadaniem nie jest dotrzymywania mu towarzystwa w czasie, który powinien być dla Ciebie porą odpoczynku, wykonuj wtedy tylko naprawdę konieczne czynności. Jeśli podopieczny ma wygórowane oczekiwania, bądź asertywna i jasno stawiaj granice. Noc to nie pora na prowadzenie dyskusji czy podawanie posiłków.
„